İngiltere Türkiye'nin Gizli Raporlarını Açtı

berkcombil
Forum Kalfası
1841 ve 1957 yılları arası İngiltere'nin Türkiye gizli raporları araştırmacılar için yayınlandı.


Ingilizler tarafından alınan notlardan göze çarpanlar şu şekilde:

ilginç bilgiler var. şimdilik gördüklerim:

Sultan Vahidettin'in ingilizlerden yardım istemesi ve ingiliz zırhlısı malaya ile kaçması.

Birinci lozan görüşmeleri'nde ismet inönü'yü çok dürüst fakat çok acemi görmüşler.

Ali şükrü bey cinayeti'ni atatürk'ün emrettiği yazılmış. dokümanlarda kanıt vs. söz konusu değil fakat çok kesin bir dil kullanılmış.

İkinci lozan görüşmeleri'nde yunanistan ateşkesi sık sık kaldırmayı düşünmüş. venizelos bir ara inönü'yle baş başa görüşmüş ve üstü kapalı tehdit etmiş.

İsmet paşa, yunanların mudanya ateşkes anlaşması'nı ihlal ettiğinden şikayet etmiş lord curzon'a baş başa bir görüşmede. lord curzon, türklerin de anlaşmaya aykırı şekilde doğu trakya'ya asker yığdığından haberdar olduğunu söylemiş. ismet paşa yalanlamış.

yunanlar türklerin selanik yakınlarına çıkartma yapacağından korkmuş. görüşmeler esnasında doğu trakya'da şarköy yakınlarına çıkartma yaparak meriç nehri'ne dizili türk kuvvetlerini arkadan sarmayı düşünmüşler.

Görüşmeler esnasında binlerce türk askeri gizlice doğu trakya'ya ve istanbul'a getirilmiş. ingiliz istihbaratı sandığımızdan da güçlüymüş. zira her asker naklini, gemi isimlerinden taşınan asker sayısına kadar tek tek öğrenmişler...

Tekrar çıkması olası bir türk-yunan çatışmasında yunanların destekleneceği ve bu vesileyle çanak krizi'nin bir süreliğine çözüleceği belirtilmiş.

Refet paşa, lozan görüşmeleri esnasında trakya'da gizlice kurulan türk ordusunun olası bir yunan saldırısını durduramayacağını ve kuvvetlerin anadolu'ya dönmesi gerektiğini belirtmiş gizli bir mesajla. ingiliz istihbaratı bunu da ele geçirmiş...

Yunanlar, olası bir ikinci savaşta çatalca'ya kadar ilerleyeceklerini ve sonra tekrar barış görüşmelerine başlayabileceklerini beyan etmişler. fakat ingilizler bunun bir kandırmaca olduğunu düşünmüş. refet paşa'nın kuvvetlerinin güçsüzlüğünden dem vurarak yunanların bir yıldırım harekatıyla istanbul'a gireceğini, tarihi bir intikam olarak da ayasofya'yı kilise yapacaklarını bildirmiş.

lozan görüşmeleri yapılırken tbmm'de güç dengelerinin atatürk karşıtları lehine değişmesi umuduyla ingilizler beklemiş. hatta atatürk karşıtı milletvekilleriyle görüşmüşler. bu milletvekilleri, atatürk'ün resmini indirtip ali şükrü bey'in kara çerçeveli bir resmini asmışlar odalarına. trabzon, erzurum vilayetlerinde özerklik isteyen ufak ayaklanmalar ve kürdistan üzerine konuşulmuş (kaynak: 257.pdf sayfa 233-234).

ismet inönü, 29 mayıs günü lord curzon'la özel bir görüşmeden sonra meis ve adakale'den vazgeçmiş. hiçbir detay verilmemiş...

lozan görüşmeleri esnasında atatürk'ün ismet inönü'ye yazdığı çok gizli bir telgrafı ingiliz istihbaratı ele geçirmiş. meclisteki ağır eleştirilerden dem vurarak dikkatli olmasını söylemiş. aynı günlerde fevzi paşa, türk ordusunun ikinci bir savaş için hazır olmasını emretmiş.

mecliste atatürk aleyhtarı gruplar için umut edilmemesi, zira atatürk'ün durumun farkında olduğu ve meclis seçimlerinde milletvekili adaylığına izin vermeme yetkisini aktif olarak kullandığı belirtilmiş. seçim zamanı istanbul'a rüşvet ile çok sayıda rum mülteci girmiş.

yunanistan başbakanı venizelos, lozan'dayken olası bir darbeyle devrilme tehlikesine karşı uyarılmış.
 
venoferci
Forum Kalfası
Hadi bakalım ingilizlerin Atatürkü yönettiğini söylesinler şimdi

Kapak bu kapak Time dergisi kapağı gibi hemi de
 
Ne0
Forum Kalfası
Vahidettinin kaçtığı kesinleşmiş oldu :)
Atatürk onların adamı değil o da kesinleşmiş oldu zaten öyle bir durum olsa çoktan yaparlardı.
 
Üst