CoMpUcOrSaN
Forum Kalfası
Linux İşletim Sistemi
Kurulum Başlıyor...:
Linuxu yüklemeden önce bilgisayarınızın bir takım donanım gereksinimlerini karşıladığından emin olmalısınız.Ayrıca donanımınız hakkında bir takım bilgilere sahip olmanız gerekir.Kuruluma başlamadan önce bu bilgileri dikkatlice gözden geçirin.
Donanım Gereksinimleri:
- 32 bit Intel tabanlı bir bilgisayar.Intel (Pentium) işlemci gereklidir.
- En az 32 Mb Ram ; 64 Mb tavsiye edilir.
- En az 1 Gb boş sabit disk alanı; 1-2 Gb disk alanı tavsiye edilir.Cd deki tüm paketleri kurmak istiyorsanız en az 1.2 Gb disk alanına gereksiniminiz olacaktır.Standart bir kurulum için 500 Mb ve takas alanı(swap space) için de ek olarak 32-64 Mb gerekir.Eğer 500 Mb dan az disk alanına sahipseniz sadece Linux çekirdeğini yükleyerek minimum bir kurulum yapabilirsiniz.
- İki adet boş disket
Not : Video kartınızın Linux tarafından desteklenip desteklenmediğini http://www.xfree86.org adresinden öğrenebilirsiniz.Ayrıca video kartınız için;
- Video kartınızın marka ve modeli
- Video kartınızın çip seti
- Video kartınızın üzerindeki bellek
Ve monitör için ise ;
- Hz olarak yatay ve düşey tazeleme hızları.Bu bilgileri yanınızda hazır bulundurun!
Ağ Konfigürasyon Bilgileri:
Eğer bir ağ üzerinde iseniz burayı okuyun aksi halde bu bölümü atlayabilirsiniz.
- Bilgisayarınız için bir isim belirleyin(buna ana bilgisayar ismi(hostname) adı verilir).Bilgisayarınız internette bu isim ile tanınacaktır.localhost seçeneğini kullanmayın; bu isim sisteminiz tarafından özel amaçlarla kullanılır.
- Alan(domain)isminiz
- Makinanıza atanmış olan Ip adresi
- Ağ Ip adresiniz.Bu adres genelde Ip adresiniz ile aynıdır, tek fark olarak bir 0 eklenmiştir.
- Ağ maskeniz. C sınıfı Ipadresleri için genellikle 255.255.255.0 dır.
- Ağınızın yayım adresi.Genellikle bu adres sonuna 255 eklenmiş halde Ip adresinizle aynıdır.
- Ağınızın kullandığı herhangi bir isim sunucusunun Ip adresi
- Ağınızın bir NIS sunucusu kullanıyorsa , NIS alan ve Ip adresi.
Linux u Windows İle birlikte Kullanmak:
Sabit diskinizin tümünü Linux için ayıracaksanız bu bölümü atlayabilirsiniz.Ancak Linux u Windows veya DOS ile birlikte kullanacaksanız okumaya devam edin.
Eğer yeni bir sabit diskiniz varsa ve üzerine hem Windows hem de Linuxu yükleyecekseniz, tek yapmanız gereken sabit diskin bir kısmının Windows için kullanılmasını ve geri kalanının da Linux a ayrılmasını sağlamaktır.Yani Windows kurulumu sırasında ayarladığınız Windows disk bölümü için sabit diskin tümünden daha küçük bir boyut belirtmektir.Sabit diskin bir bölümünü işgal edecek şekilde Windows kurmak için fdisk programını kullanabilirsiniz.Ancak Linux u tümünde Windows kurulu olan bir sabit diske yükleyecekseniz, birincil veya uzatılmış disk bölümünü yeniden boyutlandırmanız ve böylece Linux için yer ayırmanız gerekir.
İlk olarak Linux sisteminiz için ne kadar boş alana ihtiyacınız olduğuna karar verin.Şimdi sabit diskinizde bu alanı açma işine girişebilirsiniz.
Öncelikle sabit diskinizde Windows yüklü ise diskiniz üzerindeki bilgileri bir raya toplamak için defrag programını çalıştırın.Bu işlem biraz zaman alabilir.Böylece kullanılmayan alanın bir kısmını veya tümünü kullanarak boş alan oluşturmak için fips programını kullanın.(fips, fdisk benzeri bir programdır).Fips programı Linux Cd nizin içinde dosutils dizininde bulunur.Çalıştırmak için aşağıdaki örneğe bakın(E: varsayılan cdrom sürücüsü kabul edilmiştir.)
C:\>e:
E:\>\dosutils\fips
Fips programı boş alan miktarını gösteren bir ekran görüntüler.Eğer tüm alan Linux tarafından kullanılmasını istemiyorsanız ok tuşlarını kullanarak alanın boyutunu azaltabilirsiniz.Windows programlarınızın için de bir miktar boş alan bırakmalısınız.Son olarak ENTER tuşuna basın.
Red Hat Açılış Disketleri Oluşturmak:
Öncelikle bilgisayarınızı başlatın ve Dos a geçin.Sonra şu adımları takip edin.
Cdrom sürücünüze Red Hat Cdrom unu yerleştirin.DOS satırında uygun sürücü harfini kullanarak Cd ye ulaşın.Cdrom sürücüsüne geçtikten sonra \images dizinine geçmeniz gerekir.(boot.img , pcmcia.img , netboot.img yükleme disketi görüntüleriniz burada yer almaktadır.rawrite komutu dosutils dizininde bulunur.Boş bir disketi sürücüye yerleştirin ve rawrite komutunu başlatın.rawrite komutu öncelikle sizden kopyalamak istedğiniz disket görüntüsü dosyasının ismini ister.Bu ismi tam olarak girin(örneğin boot.img).Sonra disket sürücüsünün ismini ister.Genelde A: sürücüsüdür.
E:\>cd images
E:\>e:\dosutils\rawrite
Enter source file name: boot.img
Enter destination drive(A or B) and press ENTER : A
Bunun ardından yükleme disketi oluşacaktır.
Not: Eğer bir ağ açılış disketine ihtiyacınız varsa netimage.img dosyasını kullanın.PCMCIA desteği istiyorsanız pcmcia.img dosyasını kullanın.
Eğer buraya kadar anlattıklarımı takip ettiyseniz sabit diskinizde yeterli boş alanı ve yükleme disketlerinizi hazırladınız ve artık Linux disk bölümleri oluşturmaya hazırsınız.Bunu yapmak için bilgisayarınızı isterseniz biraz önce hazırladığınız yükleme disketinden veya direkt olarak Red Hat Cd 2'sini kullanarak makinanızı Cdrom dan başlatabilirsiniz.Sonuçta ikisede aynı kapıya çıkacaktır.
Eğer Cdrom dan başlatmayı tercih ettiyseniz ve cdrom unuzun autorun mekanizması yoksa bu sorunu söyle halledebilirsiniz.Dos u başlatın(Windows Dos penceresinden çalışmaz).Sonra Vdrom sürücünüze geçin ve şunu yazın.
E:\>dosutils\autoboot.bat
Sorununuz halledildi
Bütün bunlardan sonra kurulum programı başlayacak ve bir giriş ekranı görüntülenecektir.Bir dakika sonra ekranınızın alt tarafında şu satırı görecekseiniz.
Boot:
1- ENTER tuşuna basın(genelde burası bu şekilde geçilir).Biraz sonra ekran,donanım bilgilerinizin konfigürasyonu ile bir sürü yazıyla dolacaktır.
2- İlk ekranda bir dil listesi görüntülenir.Ok tuşlarıyla seçiminizi yaptıktan sonra OK düğmesine gidin ve ENTER tuşuna basın
3- Klavye listesini içeren bir ekran görüntülenir.Listeden klavyenizi seçtikten sonra ENTER tuşuna basın.
4- Daha sonra PCMCIA desteğine ihtiyacınız olup olmadığını görmek için sisteminiz incelenir.Eğer bu desteğe gereksiniminiz varsa disket sürücünüze PCMCIA destek disketini yerleştirebilirsiniz.
5- Sonraki adımda kurulum yönteminizi seçmenizi sağlayan bir ekran görüntülenir.Kurulumu Cdrom dan yada sabit diskinizden gerçekleştirebilirsiniz.Biz Cdrom dan kuracağımız için Cdrom seçeneğini seçin.
6- Sonra karşınıza gelen ekranda size Install(yükleme) ve Upgrade(terfi) seçenekleri sunulur.Yeni bir Linux sistemi için Install ve mevcut Red Hat sistemini terfi etmek için Upgrade seçeneğini seçin.
7- Sonraki ekranda bir yükleme sınıfını seçmeniz istenir.Workstation(iş istasyonu) , Server (sunucu) veya Custom(özel) seçeneklerinden birini seçebilirsiniz.Eğer paylaşılan bir sabit disk kullanıyor yada Linux u terfi ettiriyorsanız Custom seçeneğini seçmelisiniz.Workstation seçeneği tüm Linux disk bölümlerini siler ve Server seçeneği de Dos ve windows dahil olmak üzere disk bölümlerinin hepsini siler.
8- Daha sonra size SCSI bağdaştırıcılara sahip olup olmadığıız sorulur.Eğer yes cevabını verirseniz , bu kez içerisinden seçim yapabileceğiniz bir bağdaştırıcı listesi görüntülenir.
9- Artık Linux disk bölümlerini kurmaya ve biçimlendirmeye hazırız.Sonraki ekranda sizden bir disk bölümleme aracı seçmeniz istenir.Tavsiyem Disk Druid seçeneğidir.Çünkü grafik ortamda çalışır böylece daha rahat ve kolay işlemleri yapabilirsiniz.
Disk Druid:
Bu programı çalıştırdığımızda iki bölümden oluşan ve düğmeler içeren bir menü görüntülenir.Current Disk Partitions başlığı altındaki her bölüm bir disk bölümünü gösterir.Her yeni bölüm oluşturduğumuzda burada gözükecektir.
Dikkat: Eğer Dos bölümlerine sahipseniz (örneğin windows bölümleri) delete tuşuna dikkat edin.yoksa kazayla bu bölümü silebilirsiniz.
Yine bu başlık altında ;
- Bağlama noktası(\, \usr, \home....)
- Disk bölümünün aygıt ismi(hda1,hda3..)
- Oluşturduğunda talep edilen minimum boyut(requested)
- Tahsis edilen gerçek boyut(actual)
- Bölüm türü (Linux native,swap space...)
Bunları göreceksiniz;
Bağlama noktası, Red Hat Linux yüklendiğinde ve çalıştırıldığında disk bölümünün nereye yükleneceğini(mount)gösterir.Alttaki bölümde (drive summaries)sisteminizdeki sabit diskler görüntülenir.Used kullanılan alanı Free ise boş alanı gösterir.Bölümlerde değişiklik yapmak,silmek,eklemek için alttaki düğmeleri kullanabilirsiniz.
Not: Diyelimki yanlış bir bölümleme yaptınız ve pişman oldunuz yada windows için ayrılan yeni sildiniz.Red Hat 7.2 de bu iş için Reset düğmesi mevcuttur.Bu düğmeyle yaptığınız tüm değişiklikleri eski haline döndürebilirsiniz.Red Hat 6.0 da ise bu işi Back düğmesiyle yapabilirsiniz.
Kurulum Başlıyor...:
Linuxu yüklemeden önce bilgisayarınızın bir takım donanım gereksinimlerini karşıladığından emin olmalısınız.Ayrıca donanımınız hakkında bir takım bilgilere sahip olmanız gerekir.Kuruluma başlamadan önce bu bilgileri dikkatlice gözden geçirin.
Donanım Gereksinimleri:
- 32 bit Intel tabanlı bir bilgisayar.Intel (Pentium) işlemci gereklidir.
- En az 32 Mb Ram ; 64 Mb tavsiye edilir.
- En az 1 Gb boş sabit disk alanı; 1-2 Gb disk alanı tavsiye edilir.Cd deki tüm paketleri kurmak istiyorsanız en az 1.2 Gb disk alanına gereksiniminiz olacaktır.Standart bir kurulum için 500 Mb ve takas alanı(swap space) için de ek olarak 32-64 Mb gerekir.Eğer 500 Mb dan az disk alanına sahipseniz sadece Linux çekirdeğini yükleyerek minimum bir kurulum yapabilirsiniz.
- İki adet boş disket
Not : Video kartınızın Linux tarafından desteklenip desteklenmediğini http://www.xfree86.org adresinden öğrenebilirsiniz.Ayrıca video kartınız için;
- Video kartınızın marka ve modeli
- Video kartınızın çip seti
- Video kartınızın üzerindeki bellek
Ve monitör için ise ;
- Hz olarak yatay ve düşey tazeleme hızları.Bu bilgileri yanınızda hazır bulundurun!
Ağ Konfigürasyon Bilgileri:
Eğer bir ağ üzerinde iseniz burayı okuyun aksi halde bu bölümü atlayabilirsiniz.
- Bilgisayarınız için bir isim belirleyin(buna ana bilgisayar ismi(hostname) adı verilir).Bilgisayarınız internette bu isim ile tanınacaktır.localhost seçeneğini kullanmayın; bu isim sisteminiz tarafından özel amaçlarla kullanılır.
- Alan(domain)isminiz
- Makinanıza atanmış olan Ip adresi
- Ağ Ip adresiniz.Bu adres genelde Ip adresiniz ile aynıdır, tek fark olarak bir 0 eklenmiştir.
- Ağ maskeniz. C sınıfı Ipadresleri için genellikle 255.255.255.0 dır.
- Ağınızın yayım adresi.Genellikle bu adres sonuna 255 eklenmiş halde Ip adresinizle aynıdır.
- Ağınızın kullandığı herhangi bir isim sunucusunun Ip adresi
- Ağınızın bir NIS sunucusu kullanıyorsa , NIS alan ve Ip adresi.
Linux u Windows İle birlikte Kullanmak:
Sabit diskinizin tümünü Linux için ayıracaksanız bu bölümü atlayabilirsiniz.Ancak Linux u Windows veya DOS ile birlikte kullanacaksanız okumaya devam edin.
Eğer yeni bir sabit diskiniz varsa ve üzerine hem Windows hem de Linuxu yükleyecekseniz, tek yapmanız gereken sabit diskin bir kısmının Windows için kullanılmasını ve geri kalanının da Linux a ayrılmasını sağlamaktır.Yani Windows kurulumu sırasında ayarladığınız Windows disk bölümü için sabit diskin tümünden daha küçük bir boyut belirtmektir.Sabit diskin bir bölümünü işgal edecek şekilde Windows kurmak için fdisk programını kullanabilirsiniz.Ancak Linux u tümünde Windows kurulu olan bir sabit diske yükleyecekseniz, birincil veya uzatılmış disk bölümünü yeniden boyutlandırmanız ve böylece Linux için yer ayırmanız gerekir.
İlk olarak Linux sisteminiz için ne kadar boş alana ihtiyacınız olduğuna karar verin.Şimdi sabit diskinizde bu alanı açma işine girişebilirsiniz.
Öncelikle sabit diskinizde Windows yüklü ise diskiniz üzerindeki bilgileri bir raya toplamak için defrag programını çalıştırın.Bu işlem biraz zaman alabilir.Böylece kullanılmayan alanın bir kısmını veya tümünü kullanarak boş alan oluşturmak için fips programını kullanın.(fips, fdisk benzeri bir programdır).Fips programı Linux Cd nizin içinde dosutils dizininde bulunur.Çalıştırmak için aşağıdaki örneğe bakın(E: varsayılan cdrom sürücüsü kabul edilmiştir.)
C:\>e:
E:\>\dosutils\fips
Fips programı boş alan miktarını gösteren bir ekran görüntüler.Eğer tüm alan Linux tarafından kullanılmasını istemiyorsanız ok tuşlarını kullanarak alanın boyutunu azaltabilirsiniz.Windows programlarınızın için de bir miktar boş alan bırakmalısınız.Son olarak ENTER tuşuna basın.
Red Hat Açılış Disketleri Oluşturmak:
Öncelikle bilgisayarınızı başlatın ve Dos a geçin.Sonra şu adımları takip edin.
Cdrom sürücünüze Red Hat Cdrom unu yerleştirin.DOS satırında uygun sürücü harfini kullanarak Cd ye ulaşın.Cdrom sürücüsüne geçtikten sonra \images dizinine geçmeniz gerekir.(boot.img , pcmcia.img , netboot.img yükleme disketi görüntüleriniz burada yer almaktadır.rawrite komutu dosutils dizininde bulunur.Boş bir disketi sürücüye yerleştirin ve rawrite komutunu başlatın.rawrite komutu öncelikle sizden kopyalamak istedğiniz disket görüntüsü dosyasının ismini ister.Bu ismi tam olarak girin(örneğin boot.img).Sonra disket sürücüsünün ismini ister.Genelde A: sürücüsüdür.
E:\>cd images
E:\>e:\dosutils\rawrite
Enter source file name: boot.img
Enter destination drive(A or B) and press ENTER : A
Bunun ardından yükleme disketi oluşacaktır.
Not: Eğer bir ağ açılış disketine ihtiyacınız varsa netimage.img dosyasını kullanın.PCMCIA desteği istiyorsanız pcmcia.img dosyasını kullanın.
Eğer buraya kadar anlattıklarımı takip ettiyseniz sabit diskinizde yeterli boş alanı ve yükleme disketlerinizi hazırladınız ve artık Linux disk bölümleri oluşturmaya hazırsınız.Bunu yapmak için bilgisayarınızı isterseniz biraz önce hazırladığınız yükleme disketinden veya direkt olarak Red Hat Cd 2'sini kullanarak makinanızı Cdrom dan başlatabilirsiniz.Sonuçta ikisede aynı kapıya çıkacaktır.
Eğer Cdrom dan başlatmayı tercih ettiyseniz ve cdrom unuzun autorun mekanizması yoksa bu sorunu söyle halledebilirsiniz.Dos u başlatın(Windows Dos penceresinden çalışmaz).Sonra Vdrom sürücünüze geçin ve şunu yazın.
E:\>dosutils\autoboot.bat
Sorununuz halledildi
Bütün bunlardan sonra kurulum programı başlayacak ve bir giriş ekranı görüntülenecektir.Bir dakika sonra ekranınızın alt tarafında şu satırı görecekseiniz.
Boot:
1- ENTER tuşuna basın(genelde burası bu şekilde geçilir).Biraz sonra ekran,donanım bilgilerinizin konfigürasyonu ile bir sürü yazıyla dolacaktır.
2- İlk ekranda bir dil listesi görüntülenir.Ok tuşlarıyla seçiminizi yaptıktan sonra OK düğmesine gidin ve ENTER tuşuna basın
3- Klavye listesini içeren bir ekran görüntülenir.Listeden klavyenizi seçtikten sonra ENTER tuşuna basın.
4- Daha sonra PCMCIA desteğine ihtiyacınız olup olmadığını görmek için sisteminiz incelenir.Eğer bu desteğe gereksiniminiz varsa disket sürücünüze PCMCIA destek disketini yerleştirebilirsiniz.
5- Sonraki adımda kurulum yönteminizi seçmenizi sağlayan bir ekran görüntülenir.Kurulumu Cdrom dan yada sabit diskinizden gerçekleştirebilirsiniz.Biz Cdrom dan kuracağımız için Cdrom seçeneğini seçin.
6- Sonra karşınıza gelen ekranda size Install(yükleme) ve Upgrade(terfi) seçenekleri sunulur.Yeni bir Linux sistemi için Install ve mevcut Red Hat sistemini terfi etmek için Upgrade seçeneğini seçin.
7- Sonraki ekranda bir yükleme sınıfını seçmeniz istenir.Workstation(iş istasyonu) , Server (sunucu) veya Custom(özel) seçeneklerinden birini seçebilirsiniz.Eğer paylaşılan bir sabit disk kullanıyor yada Linux u terfi ettiriyorsanız Custom seçeneğini seçmelisiniz.Workstation seçeneği tüm Linux disk bölümlerini siler ve Server seçeneği de Dos ve windows dahil olmak üzere disk bölümlerinin hepsini siler.
8- Daha sonra size SCSI bağdaştırıcılara sahip olup olmadığıız sorulur.Eğer yes cevabını verirseniz , bu kez içerisinden seçim yapabileceğiniz bir bağdaştırıcı listesi görüntülenir.
9- Artık Linux disk bölümlerini kurmaya ve biçimlendirmeye hazırız.Sonraki ekranda sizden bir disk bölümleme aracı seçmeniz istenir.Tavsiyem Disk Druid seçeneğidir.Çünkü grafik ortamda çalışır böylece daha rahat ve kolay işlemleri yapabilirsiniz.
Disk Druid:
Bu programı çalıştırdığımızda iki bölümden oluşan ve düğmeler içeren bir menü görüntülenir.Current Disk Partitions başlığı altındaki her bölüm bir disk bölümünü gösterir.Her yeni bölüm oluşturduğumuzda burada gözükecektir.
Dikkat: Eğer Dos bölümlerine sahipseniz (örneğin windows bölümleri) delete tuşuna dikkat edin.yoksa kazayla bu bölümü silebilirsiniz.
Yine bu başlık altında ;
- Bağlama noktası(\, \usr, \home....)
- Disk bölümünün aygıt ismi(hda1,hda3..)
- Oluşturduğunda talep edilen minimum boyut(requested)
- Tahsis edilen gerçek boyut(actual)
- Bölüm türü (Linux native,swap space...)
Bunları göreceksiniz;
Bağlama noktası, Red Hat Linux yüklendiğinde ve çalıştırıldığında disk bölümünün nereye yükleneceğini(mount)gösterir.Alttaki bölümde (drive summaries)sisteminizdeki sabit diskler görüntülenir.Used kullanılan alanı Free ise boş alanı gösterir.Bölümlerde değişiklik yapmak,silmek,eklemek için alttaki düğmeleri kullanabilirsiniz.
Not: Diyelimki yanlış bir bölümleme yaptınız ve pişman oldunuz yada windows için ayrılan yeni sildiniz.Red Hat 7.2 de bu iş için Reset düğmesi mevcuttur.Bu düğmeyle yaptığınız tüm değişiklikleri eski haline döndürebilirsiniz.Red Hat 6.0 da ise bu işi Back düğmesiyle yapabilirsiniz.