Tonyukuk Anıtları Metni
Orhun Yazıtları - Bilge Tonyukuk Anıtları Metni ve Çevirisi — 730 Yılında dikilen Bilge Tonyukuk Bengü Taşları, 2.25m ve 1.70m. yüksekliğinde iki taş olup, yazıları toplam 62 dizedir. Eski Türkçe damgalar sağdan okunur, böyle ---- şeklinde çizgiler Bengütaşlar'daki silinmiş yerlerdir. Türkiye Türkçesi bölümüne, kolay anlaşılması için böyle (açıklamalar) ve [eklemeler] yapılmıştır.
kaynak
Orhun Yazıtları - Bilge Tonyukuk Anıtları Metni ve Çevirisi — 730 Yılında dikilen Bilge Tonyukuk Bengü Taşları, 2.25m ve 1.70m. yüksekliğinde iki taş olup, yazıları toplam 62 dizedir. Eski Türkçe damgalar sağdan okunur, böyle ---- şeklinde çizgiler Bengütaşlar'daki silinmiş yerlerdir. Türkiye Türkçesi bölümüne, kolay anlaşılması için böyle (açıklamalar) ve [eklemeler] yapılmıştır.
| # | Aslı (Gök Türkçe) | Aslı (Latine çevirildi) | Aktarım (sözlük) |
|---|---|---|---|
| 1B1 | : : : : : : : : : : : : | BİLGE: TONYUKUK: BeN: ÖZüM: TaBGaÇ: İLiŊE: KILıNDıM: TÜRK: BODuN: TaBGaÇKA: KÖRüR: eRTİ: | Bilge Tonyukuk ben özüm Tabgaç ilinde kılındım (doğdum). Türk bodunu (boyları) Tabgaça görür (bağlı) idi. |
| 1B2 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : | TÜRK: BODuN: KaNIN: BULMaYıN: TaBGaÇDA: aDRıLDI: KaNLaNDI: KaNIN: KODuP: TaBGaÇKA: YaNA: İÇiKDİ: TeŊRİ: aNÇA: TiMiŞ: eRiNÇ: KaN: BiRTiM: | Türk bodunu kağan bulamaya Tabgaçdan ayrıldı. Kağanlandı, kağanı koyup Tabgaça yana (dönüp) içikdi (bağlandı). Tanrı anca demiş erinç (belli), kağan verdim, |
| 1B3 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KaNıŊıN: KODuP: İÇiKDiŊ: İÇiKDÜK: ÜÇüN: TeŊRİ: ÖLüTMüŞ: eRiNÇ: TÜRK: BODuN: ÖLTİ: aLKıNDI: YOK: BOLDI: TÜRK: SİR: BODuN: YiRİNTE: | kağanı koyup içikdin, içikdiğin için Tanrı öldürmüş erinç (gerçek) Türk bodunu öldü, alkındı (eridi), yok oldu. Türk sir bodunu yerinde |
| 1B4 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | BOD: KaLMaDI: IDA: TaŞDA: KaLMıŞI: KUBRaNıP: YiTİ: YÜZ: BOLDI: iKİ: ÜLüGİ: aTLıG: eRTİ: BİR: ÜLüGİ: YaDaG: eRTİ: YiTİ: YÜZ: KİŞİG: | bod (boy) kalmadı. Uzakta dışda kalmışı kubranıp (toplanıp) yedi yüz oldu. İki ülüğü (bölüğü) atlı idi, bir ülüğü yaya idi. Yedi yüz kişiyi |
| 1B5 | : : : : : : : : : : : : : : | UDuZuGMA: ULuGI: ŞaD eRTİ: YaGıL: TİDİ: YaGMıŞI Ben eRTiM: BİLGE: TONYUKUK: KaGaN MU KISaYiN: TİDiM: SaKıNDıM: TORuK BUKuLI: SeMiZ BUKuLI: IRKDA: | uduzan (yöneten) ulu şad idi. Yağıl (katıl) dedi, yağmışı ben idim, Bilge Tonyukuk.---- Kağan mı kılayım? dedim, sakındım (düşündüm). Doruk (zayıf) boğa, semiz (iri) boğa arkaya |
| 1B6 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | BÖLSeR: SeMiZ BUKA: TORUK: BUKA: TiYiN: BİLMeZ eRMiŞ: TiYiN: aNÇA: SaKıNDıM: aNDA: KİSRE: TeŊRİ: BİLiG: BiRTÜK: ÜÇüN: ÖZüM: ÖK: KaGaN: KISDıM: BİLGE: TONYUKUK: BOYLA: BaGA: TaRKaN: | bölse (tepse), semiz boğa, doruk boğa diye bilinmez imiş diye anca (öyle) sakındım (düşündüm). anda (ondan) kisre (sonra) Tanrı bilgi verdiği için, özüm ök (kendim) kağan kıldım. Bilge Tonyukuk, Boyla Bağa Tarkan |
| 1B7 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | BİRLE: İLTeRiŞ: KaGaN: BOLaYıN: BiRiYE: TaBGaÇıG: ÖŊRE: KITaYNıG: YIRıYA: OGuZuG: ÖKüŞ: ÖK: ÖLüRTİ: BiLGeSİ: ÇaBıŞI: BeN: ÖK: eRTiM: ÇOGaY: KUZIN: KaRA: KUMuG: OLuRUR: eRTiMiZ: | birle (ile) İlteriş kağan olunca beride (güney) Tabgaçı önde (doğu) Kıtayı, yırıda (kuzey) Oğuz'u pek çok öldürdü. Bilgesi, çavuşu ben ök (kendim) idim. Çoğay'ın Kuzeyi'nde Kara Kumug'da oturur idik. |
| 1G1 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KiYiK: YİYÜ: TaBıŞGaN: YiYÜ: OLuRUR: eRTiMiZ: BODuN: BOGuZI: ToK: eRTİ: YaGıMıZ: TeGRE: OÇUK: TeG: eRTİ: BİZ: iSiG: eRTiMiZ: aNÇA: OLuRuR: eRiKLİ: OGuZDıNDıN: KÖRüG: KeLTİ: | Geyik yiyip tavşan yiyip oturur idik. bodun (halkın) boğazı tok idi. Yağımız (düşman) teğre (daire / çevrede) ocak dek (gibi) idi, biz ışık (ateş) idik. anca(öylece) oturur [idik]. Erkli Oğuzdan görüg (gözcü / casus) geldi. |
| 1G2 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KÖRüG: SabI: aNTaG: TOKuZ: OGuZ: BODuN: ÜZE: KaGaN: OLuRTI: TİR: TaBGaÇGaRU: KONI: SeŊÜNüG: IDMıŞ: KITaYNGaRU: TOŊRA: eSiMiG: IDMıŞ: SaB: aNÇA: aZKıYNA: TÜRK: BODuN: | görüğün savı (sözü) antag (şöyle): Dokuz Oğuz bodunu üzerine kağan oturdu der, Tabgaç'a Konı Sengünü (paşa) itmiş (yollamış) , Kıtaya Tongra Esim'i itmiş, Sav (söz) anca (böyle) azıcık Türk bodunu |
| 1G3 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | YORIYoR: eRMiŞ: KaGaNI: aLP: eRMiŞ: aYGUÇISI: BİLGE: eRMiŞ: OL: iKİ: KİŞİ: BaR: eRSeR: SİNİ: TaBGaÇıG: ÖLÜRTeÇİ: TİR: MeN: ÖŊRE: KITaYNıG: ÖLüRTeÇİ: TİR: MeN: BİNİ: OGuZuG: | yürüyor (sağ / hayatta) imiş, Kağanı alp imiş, ayguçısı (veziri) bilge imiş, o iki kişi var ise seni, Tabgaç'ı öldürecek der ben. Önde Kıtayı öldürecek der ben. Beni, Oğuz'u |
| 1G4 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | ÖLüRTeÇİK: TİR: MeN: TaBGaÇ: BiRiDiN: YaN: TeG: KITaYN: ÖŊDiN: YaN: TeG: BeN: YIRıDıNTıYaN: TeGeYİN: TÜRK: SİR: BODuN: YiRİNTE: İDİ: YORuMaZUN: USaR: İDİ: YOK: KISaLıM: | öldürecek der ben. Tabgaç beriden (güneyden) yana değsin (saldırsın) , Kıtay, önden (doğudan) yana değsin, ben yırıdan (kuzeyden) yana değeyim Türk sir bodunu yerinde (?) yürümesin yok kılalım |
| 1G5 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | TİR: MeN: OL: SaBıG: eŞiDiP: TÜN: UDıSIKıM: KeLMeDİ: KÜNTüZ: OLuRSıKıM: KeLMeDİ: aNDA: ÖTRÜ: KaGaNıMA: ÖTüNTüM: aNÇA: ÖTüNTüM: TaBGaÇ: OGuZ: KITaYN: BU: üÇKÜ: KaBıSaR: | der ben. O savı (sözü) işitip tün (gece) uyuyasım gelmedi, gündüz oturasım gelmedi. Ondan ötürü kağanıma ötündüm (söyledim). Anca (şöyle) ötündüm; Tabgaç, Oğuz, Kıtay, bu üçü kapışsa (birleşse) |
| 1G6 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KaLTaÇI: BiZ: ÖZ: İÇİ: TaŞıN: TUTMıŞ: TeG: BİZ: YUYKA: eRKLiG: TUPuLGaLI: UÇuZ: eRMiŞ: YiNÇGE: eRKLiG: ÖZGüLİ: UÇuZ: YUYKA: KaLıN: BOLSaR: TUPuLGULUK: aLP: eRMiŞ: YiNÇGE: | kalacağız biz, öz içi dışından tutulmuş dek (gibi) biz, yufka (ince) erkliyi tubulmak (delmek) ucuz (kolay) imiş, ince erkliyi özgülemek (bölmek) ucuz (kolay) yufka kalın olsa delinmesi alp (zor) imiş, ince |
| 1G7 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | YOGUN: BOLSAR: ÜZGÜLÜK: ALP: ERMİŞ: ÖŊRE: KITAYNDA: BİRİYE: TABGAÇDA: KURıYA: KURıDıNTA: YIRıYA: OGuZDA: iKİ: ÜÇ: BİŊ: SÜMüZ: KeLTeÇiMiZ: BaR: MU: NE: aNÇA: ÖTüNTüM: | yoğun olsa özgülemek alp imiş. Önde (doğuda) Kıtaydan, beride (güneyde) Tabgaç'dan, geride (batıda) gerililerden, Oğuz'dan iki üç bin sümüz (askerimiz) gelecek var mı ne? anca (öyle) ötündüm (söyledim). |
| 1G8 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KaGaNıM: BeN: ÖZüM: BİLGE: TONYUKUK: ÖTüNTÜK: ÖTüNÇüMüN: iŞiDÜ: BiRTİ: KÖŊLüŊÇE: UDuZ: TiDİ: KÖK: ÖŊüG: YOGuRU: ÖTüKeN: YIŞGARU: UDuZTıM: İNiG: KÖKLüKüN: TOGuLDA: OGuZ: KeLTİ: | Kağanım ben özüm Bilge Tonyukuk ötündük (konuştuk) ötünçümü işiti verdi, gönlünce uduz (orduyu yönelt) dedi. Kök Öng'ü yukarı Ötüken Yış yönüne uduzdum (yönelttim), İnig Köklük'ün Toğul'da Oğuz [ordusu] geldi. |
| 1G9 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | SÜSİ: ÜÇ: BİŊ: eRMiŞ: BİZ: iKİ: BİŊ: eRTiMiZ: SÜŊüŞDüMüZ: TeŊRİ: YaRLıKaDI: YaYıNDıMıZ: ÖGüZKE: TÜŞDİ: YaYıNDUK: YOLTA: YiME: ÖLTİ: KÖK: aNDA: ÖTRÜ: OGuZ: KOPıN: KeLTİ: | Süsi (askeri) üç bin imiş. Biz iki bin idik. Süngüşdük (savaştık). Tanrı yarlıkadı (buyurdu) yaydık (yendik) . Ögüze (nehire) düştü. yaydıklarımız yolda yine öldü hep. Ondan ötürü Oğuz'un hepsi geldi (bize katıldı). |
| 1G10 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KeLÜRTüM ÖK: TÜRK: BODuNuG: ÖTüKeN: YiRKE: BeN: ÖZüM: BİLGE: TONYUKUK: ÖTüKeN: YiRiG: KONMıŞ: TiYiN: eŞiDiP: BiRiYeKİ: BODuN: KURıYaKI: YIRıYaKI: ÖŊReKİ: BODuN: KeLTİ: | Getirdim ök (kendim) Türk bodunu Ötüken Yeri'ne ben özüm. Bilge Tonyukuk Ötüken Yer'e konmuş diye işitip berideki bodunu, gerideki, yırıdakı, öndeki bodun geldi (bize katıldı). |
| 1D1 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | iKİ: BİŊ: eRTiMiZ: BİZ: iKİ: SÜ: BOLDI: TÜRK: BODuN: OLuRGaLI: TÜRK: KaGaN: OLuRGalI: ŞaNTUŊ: BaLIKA: TaLUY: ÖGüZKE: TeGMiŞ: YOK: eRMiŞ: KaGaNıMA: ÖTüNüP: SÜ: iLeTDiM: | İki bin idik, biz İki sü (ordu) olduk. Türk bodunu oturalı, Türk Kağanı oturalı Şantung balığa (şehrine) taluya (büyük okyanusa) Ögüze (Sarı ırmağa) değmiş[liği] yok imiş. Kağanıma ötünüp (söyleyip) sü (ordu) ilettim. |
| 1D2 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | ŞaNTUŊ: BaLıKA: TaLUY: ÖGüZKE: TeGüRTiM: ÜÇ: OTuZ: BaLıK: SIDI: USıN: BUNTaTU: YURTDA: YaTU: KaLUR: eRTİ: TaBGaÇ: KaGaN: YaGıMıZ: eRTİ: ON: OK: KaGaNI: YaGıMıZ: eRTİ: | Şantung balığa (şehrine) taluya (okyanusa) ögüze (Sarı ırmağa) değdirdim. Üç otuz balık (şehri) kırıldı. Usu (halkı) bunadı yurtta yatıp kalır idi. Tabgaç kağanı yağımız idi. On Ok kağanı yağımız idi. |
| 1D3 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | aRTUK: KIRKıZ: KÜÇLüG: KaGaN: YaGıZıM: BOLDI: OL: ÜÇ: KaGaN: ÖGLeŞiP: ALTUN: YIŞ: ÜZE: KaBıŞaLıM: TiMiŞ: aNÇA: ÖGLeŞMiŞ: ÖŊRE: TÜRK: KaGaNGaRU: SÜLeLiM: TiMiŞ: aŊaRU: SÜLeMeSeR: KaÇa: NeŊ: eRSeR: OL: BiZNİ: | artısı Kırgız'ın güçlü kağanı yağımız oldu. O üç kağan öğleşip (anlaşıp) Altun ormanı üzerinde Kapışalım (buluşalım) demiş. Anca (öyle) öğleşmiş, önde Türk Kağanı'na süleyelim (ordu sürelim) demiş. Ona doğru sülemesek kaça[rsak] ne eder o bizi---- |
| 1D4 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KaGaNI: aLP: eRMiŞ: aYGUÇISI: BİLGE: eRMiŞ: KaÇaNeŊ: eRSeR: ÖLüRTeÇİ: KÖK: ÜÇüGÜN: KaBıŞıP: SÜLeLiM: eDİ: YOK: KISaLıM: TiMiŞ: TÜRGiŞ: KaGaN: aNÇA: TiMiŞ: BeNiŊ: BODuNuM: aNDA: eRÜR: TiMiŞ: | Kağanı alp imiş, ayguçısı bilge imiş, kaça[rsak] ne edip [bizi] öldürecek hep. Üçümüz birleşip süleyelim. Onu yok kılalım demiş. Türgiş Kağanı anca demiş, benim bodunum oraya erir (erişir) demiş. |
| 1D5 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | TÜRK: BODuN: YiME: BuLGaNÇ: OL: TiMiŞ: OGuZI: YiME: TaRKıNÇ: OL: TiMiŞ: OL: SaBIN: eŞiDiP: TÜN: YiME: UDSIKıM: KeLMeZ: eRTİ: OLuRSıKıM: KeLMeZ: eRTİ: aNDA: SaKıNDıMA: | Türk bodunu yine bulangaç (karışık / sıkıntılı) o demiş. Oğuz'u yine dargın o demiş. O savı (sözü) işitip tün (gece) yine uyuyasım gelmez idi. oturasım gelmez idi. Anda sakındım, |
| 1D6 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : ----: : : : : : : | iLK: KIRKıZKA: SÜLeLiM: YiG: eRMiŞ: TiDiM: KÖGMeN: YOLI: BİR: eRMiŞ: TUMıŞ: TiYiN: eŞiDiP: BU: YOLuN: YORISaR: YaRaMaÇI: TiDiM: ----: YiRÇİ: TiLeDiM: ÇÖLüG: İZ: eRİ: BULTuM: | İlk Kırgız'a süleyelim yeğ imiş dedim. Kögmen'in yolu bir imiş, tu[tuk]muş (kapalıymış) diye işitip bu yolu yörüsek yaramayacak dedim. (----) Yerci (kılavuz) diledim. Çölgi İz eri buldum. |
| 1D7 | : : : : : ----: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | ÖZüM: aZ: YiRiM: aNI: BELiM: ----: eRMiŞ: BİR: aT: ORUKI: eRMiŞ: aNIN: BaRMıŞ: AŊAR: aYTıP: BİR: aTLıG: BaRMıŞ: TiYiN: OL: YOLuN: YORISaR: UNÇ: TiDiM: SaKıNDıM: KaGaNıMA: | Özüm az yerim, onu beslerim (----) imiş. Bir at oruğu [var] imiş. Onun[la] varmış (gitmiş). Ona aytıp (söyleyip) bir atlı varmış diye o yola yorsak (gitsek) iyi olur dedim, sakındım, kağanıma |
| 1K1 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : ----: : : : : : | ÖTüNTüM: SÜ: YORıTDıM: aT: aLT: TiDiM: aKTeRMiL: KeÇE: OGuRKaLaTDıM: aT: ÜZE: BiNTiRE: KaRıG: SÖKDüM: YUKaRU: aT: YeTE: YaDaGıN: ----: IGaÇ: TUTuNU: aGTURTuM: ÖŊREKİ: eR: | ötündüm, sü yürüttüm. Attan alt (in) dedim. Ak Termil'i geçip duraklattım, at üzerine bindirip karı söktüm. Yukarıya at[ları] yetip (çekip) yayan (----) ağaç[lara] tutunup çıkarttım. Öndeki er |
| 1K2 | ----: ----: : : : : : : : : : : : : : : : : : : | YOGuRuÇA----: .ıŞBaRaRTI: aŞDıMıZ: YOBuLU: İNTiMiZ: ON: TÜNKE: YaNTaKI: TUG: BİRÜ: BaRDıMıZ: YiRÇİ: YiR: YaŊıLıP: BOGuZLaNDI: BUŊaDıP: KaGaN: YeLÜ: KÖR: TiMiŞ: | geçince (----) Ibrık'ı aştık. Yobul'u indik. On tünde (gecede) yandaki Tuğ'un berisine vardık, yerci yeri yanılıp boğazlandı. Bunalan Kağan yelü (koşu) verin demiş, |
| 1K3 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | aNI: SUBıG: BaRaLıM: OL: SUB: KODI: BaRTıMıZ: aŞaNGaLI: TÜŞÜRTüMüZ: aTıG: IKA: BaYUR: eRTiMiZ: KÜN: YiME: TÜN: YiME: YeLÜ: BaRDıMıZ: KIRKıZıG: UKA: BaSDıMıZ: | Anı suyuna varalım---- O suyun kodı vardık. Aş (yemek) [için] düşürdük (atlardan indik) At[lar]ı yıkıp bayur ettik. Gündüz yine, tün yine [at] yelü (koşup) vardık. Kırgız'ı uykuda bastık, |
| 1K4 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | SÜŊüGüN: aÇDıMıZ: KaNI: SÜSİ: TeRiLMiŞ: SÜŊüŞDüMüZ: SaNÇDıMıZ: KaNIN: ÖLüRTüMüZ: KaGaNKA: KIRKıZ: BODuNI: iÇiKDİ: YÜKüNTİ: YaNTıMıZ: KÖGMeN: YIŞıG: BeRÜ: KeLTiMiZ: | süngüyü açtık. Kağanı, süsi (ordusu) dirilmiş (toplanmış). Süngüşdük, sançtık (yendik). Kağanını öldürdük. [Bizim] Kağan'a Kırgız bodunu içikdi (bağlandı), yükündü (baş eğdi), yandık (döndük). Kögmen Yış'a beri geldik. |
| 1K5 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KIRKıZDA: YaNDıMıZ: TÜRGiŞ: KaGaNDA: KÖRüG: KeLTİ: SaBI: aNTeG: ÖŊDiN: KaGaNGaRU: SÜ: YORILıM: TiMiŞ: YORıMaSaR: BİZNİ: KaGaNI: aLP: eRMiŞ: aYGUÇISI: BİLGE: eRMiŞ: KaÇaN: NeŊ: eRSeR: | Kırkız'dan yandık (döndük) Türgiş kağanından görük (gözcü / casus) geldi. Savı antag (sözü şöyle); önden kağana doğru sü (ordu) yürütelim demiş, yürütmezsek bizi, kağanı alp imiş, ayguçısı bilge imiş, kaçarsak ne[rede] ise[k] |
| 1K6 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | BİZNİ: ÖLüRTeÇİ: KÖK: TiMiŞ: TÜRGİŞ: KaGaNI: TAŞIKMıŞ: TİDİ: ON: OK: BONuDI: KaLISıZ: TaŞIKMıŞ: TİR: TaBGaÇ: SÜSİ: BaR: eRMiŞ: OL: SaBıG: eŞiDiP: KaGaNıM: BeN: eB: GeRÜ: TÜŞeYiN: TİDİ: | bizi öldürür hep demiş. Türgiş kağanı taşıkmış (yola çıkmış) dedi. On Ok bodunu kalısız (eksiksiz) taşıkmış der, Tabgaç süsi (ordusu) var imiş. O savı (sözü) işitip kağanım; Ben eve geri [yola] düşeyim dedi. |
| 1K7 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KATuN: YOK: BoLMıŞ: eRTİ: aNI: YUGLaTaYIN: TiDİ: SÜ: BaRıŊ: TiDİ: aLTUN: YIŞDA: OLuRuŊ: TiDİ: SÜ: BaŞI: İNeL: KaGaN: TaRDUŞ: ŞaD: BaRZUN: TiDİ: BİLGE: TONYUKUKA: BaŊA: aYDI: | Katun (hanım) yok olmuş (ölmüş) idi. Onu yuğlatayım dedi. Sü[leyip] varın dedi. Altun Yış'da oturun dedi. sü (ordu) başı İnel Kağan, Tarduş şad varsın dedi. Bilge Tonyukuk'a, bana aydı (söyledi) |
| 1K8 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | BU: SÜG: iLeT: TİDİ: KIYıNıG: KÖŊLüŊÇE: aY: BeN: SaŊA: NE: aYaYIN: TİDİ: KeLİR: eRSeR: KÜR: ÖKüLÜR: KeLMeZ: eRSeR: TİLiG: SaBıG: aLI: OLUR: TİDİ: aLTUN: YIŞDA: OLuRTuMuZ: | Bu süyü (orduyu) ilet dedi. Kıyını (emrini) gönlünce ay (söyle / ver), ben sana ne ayayım (diyeyim) dedi. [düşman] Gelir ise gür[ce] ökü'lür (saldırır) gelmez ise dili savı (sözleri) alıp otur dedi. Altun Yış'da oturduk. |
| 1K9 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | ÜÇ: KÖRüG: YİYİ: KeLTİ: SaBI: BİR: KaGaN: SÜ: TaŞIKDI: ON: OK: SÜSİ: KaLISıZ: TaŞIKDI: TİR: YaRıŞ: YaZIDA: TİRiLeLiM: TiMiŞ: OL: SaBıG: eŞiDiP: KaGaNGaRU: OL: SaBıG: ITıM: KaNDaYıN: SaBıG: YaNA: | Üç gözcü yiyi geldi. sav[lar]ı bir: Kağan ordu taşıkdı (çıkardı) On Ok ordusu kalısız (eksiksiz) taşıkdı (yola çıktı) der. Yarış yazında (ovasında) dirilelim (toplanalım) demiş. O savı işitip Kağan'a o savı ittim Kağan'dan sava yanıt |
| 1K10 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | KeLTİ: OLuRuŊ: TİYiN: TiMiŞ: YeLME: KaRGU: eDGÜTİ: URGıL: BaSıTMA: TiMiŞ: BÖG: KaGaN: BaŊaRU: aNÇA: YIDMıŞ: aPA: TaRKaNGaRU: İÇRE: SaB: IDMıŞ: BİLGE: TONYUKUK: aNYIG: OL: ÖZ: OL: aŊıLıR: | geldi. Oturun diye demiş. yelme[yi] karguyu (elçileri) iyice ırgala. basıtma (saldırma) demiş. Bögü Kağan bana anca (öyle) ayıdmış (demiş). Apa Tarkan'a içere sav itmiş (haber yollamış) : Bilge Tonyukuk anyı (korkak) o öz[ü] o yanılır. |
| 1K11 | : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : | SÜ: YORILıM: TiDiÇİ: ONAMaŊ: OL: SaBıG: eŞiDiP: SÜ: YORıTDıM: aLTUN: YIŞıG: YOLSuZuN: aŞDıM: iRTiŞ: ÖGüZüG: KeÇiGSiZiN: KeÇDiMiZ: TÜN: KaTDıMıZ: BOLÇUKA: TAŊ: ÖNTÜRÜ: TEGDİMİZ: | sü (ordu) yürütelim dediyse onamayın. O savı işitip sü yörüttüm. Altun Yış'ı yolsuzun aştım. İrtiş ögüzü (ırmağını) geçitsizin geçtik, tün gittik. Bolçu'ya tan öncesi değdik. |
| 2B1 | : : : : : : : : : : : : : : : : | TıLıG: KeLÜRTİ: SaBI: aNTaG: YaRıŞ: YaZıDA: ON: TÜMeN: SÜ: TiRiLTİ: TİR: OL: SABIG: EŞİDİP: BEGLER: KOPUN: | Tılı geldi. savı antag; Yarış yazında on tümen sü dirildi der. O savı işitip beğlerin hep |
